​Bần chua và tác động chống biến đổi khí hậu

​

Xin chào! Tôi tên là Adam, một trong những người kể chuyện về rừng ngập mặn. Bạn có nghe thấy tiếng chim hót không? Bạn có nghe thấy tiếng sóng vỗ không? Hãy cùng tôi tận hưởng thiên nhiên ngay bây giờ! Vâng, và bây giờ, chúng ta hãy quay lại câu chuyện về rừng ngập mặn của chúng ta.

 

Tôi đang đứng tại thôn Nhi, xã Mỹ Long Nam, huyện Cầu Ngang, tỉnh Trà Vinh, nơi Bel VN tài trợ trồng 1 ha Bần chua vào năm 2023, một loại cây ngập mặn rất phổ biến ở Đồng bằng sông Cửu Long. Câu chuyện về rừng ngập mặn bắt đầu ở đây từ những năm 1990. Vào thời điểm đó, không có dải rừng ngập mặn nào ở khu vực này. Và vào thời điểm đó, người dân địa phương rất khốn khổ mỗi khi bão và lốc xoáy thổi vào đất liền. Mùa màng đổ ngã do gió mạnh vì không có gì có thể ngăn cản chúng.

Đó là lý do tại sao chính quyền địa phương trồng Bần chua dọc theo bờ biển, cửa sông và các đảo nhỏ. Họ hy vọng rằng những cây này sẽ trở thành hàng phòng thủ tự nhiên trước các thảm họa thiên nhiên. Trong tâm trí người dân địa phương ở Mỹ Long Bắc, Mỹ Long Nam, hay Hòa Minh, v.v..., Bần chua đã trở thành những người tiên phong ở tuyến đầu. Vậy, điều gì làm cho chúng trở nên đặc biệt? Chúng ta hãy gặp Vivian, một người bạn từ MangLub VN.

 

Vivian: Xin chào! Xin chào Adam! Nếu bạn muốn biết những đặc điểm đặc biệt của Bần chua, hãy theo dõi tôi! Đầu tiên, hãy nhắc lại tên khoa học: Bần chua. Và bây giờ, hãy nhìn vào rễ cây, và bạn sẽ biết tại sao nó được gọi là cây tiên phong ở vùng nước lợ.

 

MC: Wow! Đó có phải là rễ cây không, Vivian? Wow, tôi đã sống ở Trà Vinh nhiều năm, nhưng đây là lần đầu tiên tôi nhìn thấy những rễ cây đặc biệt như vậy.

 

Vivian: Vâng, chúng là. Bần chua là một loại cây ngập mặn. Nơi trú ngụ của nó phải thích nghi với môi trường sống ở những khu vực thường xảy ra bão, hoặc nơi bùn mềm hoặc không ổn định, thủy triều dao động và độ mặn. Hãy nhìn vào đây, rễ phát triển xung quanh cây và có hình nón. Những rễ hình nón này được gọi là rễ khí và ở độ cao 70cm, đường kính rễ khí có thể từ 2cm – 6cm.

MC: À, tôi hiểu rồi. Sự phát triển của rễ có thể cho chúng ta biết cách cây giữ đất, đúng không Vivian?

 

Vivian: Chính xác! Nhờ cấu trúc rễ đặc biệt của chúng, điều này giải thích tại sao nhiều cây ngập mặn Sonneratia Caseolaris được trồng dọc theo đảo nhỏ, bờ biển và bãi bồi. Chúng là những cây ngập mặn ở vùng nước ngọt và nước lợ.

 

MC: Hãy cho chúng tôi biết thêm về cây ngập mặn Sonneratia Caseolaris, Vivian!

​

Vivian: Giống như các loài cây ngập mặn khác, cây Sonneratia Caseolaris có thể được tìm thấy ở các vùng nhiệt đới. Một cây Sonneratia Caseolaris trưởng thành có thể sống tới 100 năm, mất ít nhất 10 – 20 năm để trưởng thành, có thể cao trung bình từ 7m – 10m, nhưng trong điều kiện thuận lợi, nó có thể cao tới 15m. Chúng ra hoa từ tháng 3 đến tháng 5. Gỗ của chúng mềm và chỉ được sử dụng làm vật liệu xây dựng. Với thân gỗ lớn và rễ đặc biệt, Sonneratia Caseolaris rất hữu ích trong việc bảo vệ cộng đồng khỏi gió mạnh và bão.

 

MC: Vivian à, ở đây mát mẻ và dễ chịu quá. Và Chúa ơi, tôi cũng đã thấy rất nhiều cá nhảy ở đây nữa.

​

Vivian: Bạn có ngạc nhiên không? Rừng ngập mặn là thiên đường của cá, cua, tôm…. Và các loài động vật khác như khỉ, chim, v.v. Đặc biệt, người nông dân còn có thể thu hoạch mật ong, giúp cải thiện thu nhập của người dân địa phương. Bạn có biết tại sao động vật lại bị thu hút đến những khu vực này không? Bởi vì lá cây rụng xuống, cùng với các sinh vật phù du, chúng trở thành thức ăn cho các loài động vật dưới nước. Rễ cây, ngoài việc bảo vệ đất khỏi bị xói mòn, còn có thể lọc nước và hấp thụ carbon. Rừng ngập mặn thường xanh, khiến chúng trở thành nhà vô địch về hấp thụ carbon so với các loại rừng khác.

MC: Tôi rất thích nghe điều này! Một điều nữa, tôi thấy có rất nhiều tầng, một tầng cao, một tầng thấp. Chúng được trồng trong nhiều năm phải không? Khoảng cách giữa các hàng cũng rất tốt.

 

Vivian: Vâng, đúng vậy! Dưới sự tài trợ của nhiều khách hàng, MangLub VN đã trồng gần 200 ha tại Trà Vinh từ năm 2019 đến nay. Ở Cầu Ngang, chúng tôi trồng Bần chua ở Cồn Bần, Cồn Nàng, Hòa Minh. Giống như ở Bel VN, chúng tôi trồng dọc theo thôn Nhi, xã Mỹ Long Nam. Mỗi năm, chúng tôi sẽ tìm ra những vùng đất mới để trồng để có thể giữ đất càng sớm càng tốt.

MC: Vivian, thật tuyệt khi biết rằng thiên nhiên ở quê hương Trà Vinh của chúng tôi lại đẹp đến vậy! Bây giờ, tôi bắt đầu hiểu tại sao nhiều bạn trẻ trên thế giới lại bày tỏ mối quan tâm của họ về rừng ngập mặn, tại sao các công ty lớn lại thích tài trợ trồng rừng ngập mặn. Nếu không có rừng ngập mặn, mùa màng sẽ không đạt năng suất cao, người dân địa phương sẽ đi khắp nơi tìm việc làm, hải sản sẽ không phong phú, v.v. Và các thế hệ tiếp theo sẽ sống trong hoàn cảnh tồi tệ nếu chúng ta không trồng rừng ngập mặn ngay bây giờ.

MC: Vivian, thật tuyệt nếu bạn có thể cho chúng tôi một số lời khuyên cho các bạn trẻ về việc bảo vệ môi trường ven biển hoặc cụ thể là bảo vệ rừng ngập mặn?

​

Vivian: Có rất nhiều. Nhưng sẽ hữu ích nếu bạn có thể thực hành lối sống xanh:

Từ chối hoặc giảm thiểu: theo phương pháp này, bạn nên từ chối hoặc giảm thiểu những thứ không cần thiết. Và như vậy, bạn sẽ không mua những thứ mà không cân nhắc kỹ lưỡng, gây ra nhiều rác hơn.

​

Tái sử dụng: tái sử dụng khác với tái chế. Nếu bạn tái chế, bạn vẫn vứt bỏ một thứ gì đó. Nhưng nếu bạn tái sử dụng, bạn có thể sử dụng đồ vật đó nhiều lần cho đến khi vòng đời của nó kết thúc.

​

Ủ phân từ thức ăn thừa: thức ăn thừa ở đây có nghĩa là từ thực phẩm, từ rau. Chúng ta phân loại, chọn phương pháp ủ phân nào phù hợp với thức ăn thừa của mình. Sau một thời gian, bạn sẽ ngạc nhiên khi thấy nhiều cây, hoa và rau xanh quanh nhà mình xanh tươi, và cuối cùng bạn có thể tiết kiệm được một khoản tiền

​

MC: theo những gì bạn nói, một trong những điều quan trọng nhất là giảm thiểu rác thải, đặc biệt là rác thải từ các vùng xa bờ, điều này sẽ ảnh hưởng đến sự phát triển của rừng ngập mặn, đúng không Vivian?

​

Vivian: Đúng vậy. Cây ngập mặn không thể thở được nếu xung quanh có rác thải, khiến rễ cây không nhận đủ ánh sáng.

​

MC: Tôi muốn nói thêm một điều ở đây. Các bạn có thể tham gia nhiều hoạt động trồng cây hơn, hoặc các câu lạc bộ môi trường. Hoặc các bạn có thể tham gia MangLub VN trong các chuyến đi trải nghiệm trồng cây ngập mặn để hiểu thêm về rừng ngập mặn. Và bây giờ, tạm biệt!!!!